Vô kinh là gì? là tình trạng không có kinh nguyệt xảy ra. Trong nhiều trường hợp, vô kinh là một triệu chứng của một bệnh có thể điều trị được. Vì vậy, điều quan trọng là bạn nên đi khám để cùng bác sĩ tìm ra những giải pháp kịp thời.
I. Vô kinh là gì? Phân loại vô kinh
Vô kinh là tình trạng không có máu kinh. Phụ nữ thường không thấy có kinh trong tuổi dậy thì, khi mang thai, cho con bú và sau khi mãn kinh. Nếu bạn trễ kinh vào những thời điểm khác, đó có thể là triệu chứng của một bệnh lý cần điều trị. Đôi khi một phụ nữ sẽ không có kinh trong hơn ba chu kỳ mặc dù đã có kinh đều đặn trước đó. Nếu không có nguyên nhân tự nhiên, chẳng hạn như mang thai, nó được gọi là vô kinh thứ phát. Vô kinh thứ phát xảy ra ở khoảng 3-5% phụ nữ trưởng thành.
Các loại vô kinh
Vô kinh thương được phân làm 2 loại: là vô kinh thứ phát và vô sinh nguyên phát.
- Vô kinh nguyên phát: Vô kinh nguyên phát xảy ra khi một cô gái đến tuổi dậy thì hoặc bước sang tuổi 16 chưa có kinh lần đầu. Bé gái bắt đầu hành kinh ở độ tuổi từ 9 đến 18, nhưng 12 là độ tuổi trung bình.
- Vô kinh thứ phát: Là tình trạng phụ nữ đã có kinh nhưng ngừng kinh ít nhất 3 tháng liên tục trở lên.
Các nguyên nhân tự nhiên của vô kinh bao gồm mãn kinh, mang thai và cho con bú. Khi một người phụ nữ bị chảy máu kinh nguyệt đều đặn, điều đó có nghĩa là buồng trứng, tử cung, vùng dưới đồi và tuyến yên của cô ấy đang hoạt động bình thường.
Việc không có kinh có thể cho thấy một trong những bộ phận cơ thể này có vấn đề hoặc có thể có bất thường ở đường sinh dục. Các yếu tố về sinh hoạt, tình trạng sức khỏe và một số loại thuốc sử dụng cũng có thể gây ra vô kinh.
II. Các nguyên nhân có thể gây vô kinh
- Đường sinh dục bị dị tật ây là những vấn đề về cấu trúc có thể gây ra hiện tượng vô kinh hoặc khó thoát máu kinh ra ngoài âm đạo. Một bất thường ở bộ phận sinh dục nữ thường gặp nhất là màng trinh không hoàn hảo, là màng trinh không có lỗ mở, đóng lại từ âm đạo và không cho máu kinh ra ngoài khi hành kinh.
- Hội chứng buồng trứng đa nang là một rối loạn nội tiết tố ảnh hưởng đến 6 – 8% phụ nữ trên toàn thế giới. Hội chứng buồng trứng đa nang gây ra một loạt các triệu chứng, bao gồm kinh nguyệt không đều, khó mang thai, tăng cân và mụn trứng cá. Hội chứng buồng trứng đa nang cũng có thể dẫn đến chứng hyperandromia, đó là khi phụ nữ có nồng độ hormone nam cao và có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, từ đó dẫn đến vô kinh.
- Rối loạn ăn uống, chẳng hạn như chán ăn hoặc ăn vô độ, có thể khiến kinh nguyệt ngừng lại. Chất béo trong cơ thể quá ít hoặc quá nhiều cũng có thể làm chậm hoặc ngừng kinh nguyệt.
- Tăng cân quá nhanh có thể phá vỡ sự cân bằng nội tiết tố, từ đó dẫn đến vô kinh tạm thời.
- Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến nồng độ hormone trong cơ thể, và đây là một nguyên nhân khác gây ra tình trạng vô kinh vùng dưới đồi. Những người bị vô kinh kiểu này cũng có tỷ lệ cao hơn.
- Thiếu hụt dinh dưỡng, suy dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến hoạt động của vùng dưới đồi và tuyến yên, có thể dẫn đến vô kinh.
- Trọng lượng cơ thể thấp cũng có thể ngăn cản hoạt động bình thường của vùng dưới đồi và tuyến yên. Dẫn đến một loại vô kinh chức năng dưới đồi.
- Tập thể dục thể thao quá sức là nguyên nhân thứ ba gây ra tình trạng vô kinh chức năng vùng dưới đồi. Một số nghiên cứu ước tính rằng một nửa số phụ nữ tập thể dục quá mức có kinh nguyệt không đều nhẹ.
- Vấn đề về tuyến yên, tuyến yên tiết ra các hormone kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt. Rối loạn tuyến yên có thể dẫn đến vô kinh: hoại tử sau sinh (tế bào tuyến yên chết sớm sau khi mang thai) u tuyến yên, viêm sarcoidosis (u hạt).
- Một chứng rối loạn di truyền đó là hội chứng Turner. Phụ nữ mắc chứng này có thể có buồng trứng kém phát triển và không có kinh.
- Suy buồng trứng sớm, khi buồng trứng ngừng hoạt động bình thường trước 40 tuổi. Có thể gây ra trễ kinh, Vẫn đề này không giống như mãn kinh sớm, đó là khi kinh nguyệt của bạn ngừng hoàn toàn.
- Thuốc bệnh tâm thần,một số loại thuốc chống trầm cảm và ổn định tâm trạng có thể ảnh hưởng đến hoạt động của vùng dưới đồi và tuyến yên. Nếu thuốc không ở đúng mức kích thích tiết tố, kinh nguyệt của phụ nữ có thể ngừng lại.
- Một số loại thuốc tránh thai có thể gây trễ kinh hoặc hoàn toàn không có kinh. Một số phương pháp ngừa thai khác, chẳng hạn như dụng cụ tử cung nội tiết tố (vòng tránh thai), cấy ghép và tiêm thuốc cũng có thể gây ra vô kinh. Việc dừng thuốc tránh thai đột ngột cũng có thể khiến bạn bị trễ kinh vài tháng trước khi kinh nguyệt trở lại bình thường.
III. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Một cô gái nên được khám nếu cô ấy từ 14 tuổi trở lên và chưa có dấu hiệu dậy thì. Những thay đổi này sẽ bao gồm những điều sau đây theo thứ tự xuất hiện: mọc lông mu, phát triển chồi vú bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt. Phụ nữ và em gái đang trong độ tuổi dậy thì nên đến gặp bác sĩ nếu họ trễ kinh từ ba kỳ liên tiếp trở lên.
Bác sĩ có thể làm các xét nghiệm để xác định các nguyên nhân cơ bản khiến bạn bị chậm kinh bao gồm:
- Chụp CT : là một loại xét nghiệm hình ảnh khác sử dụng máy tính và máy X-quang quay để tạo ra hình ảnh cắt ngang của cơ thể. Những hình ảnh này giúp bác sĩ tìm các khối và khối u trong các tuyến và cơ quan của bạn.
- Siêu âm: xét nghiệm hình ảnh sử dụng sóng âm tần cao để tạo ra hình ảnh chi tiết bên trong của cơ thể. Cho phép bác sĩ xem các cơ quan khác nhau như buồng trứng, tử cung và các kiểm tra sự phát triển bất thường.
- Xét nghiệm máu: cho phép bác sĩ kiểm tra nồng độ hormone trong cơ thể bạn. Prolactin, hormone hoàng thể và hormone kích thích nang trứng đều có liên quan đến kinh nguyệt. Việc xác định các mức độ này có thể giúp bác sĩ xác định hoặc loại trừ nguyên nhân gây ra tình trạng vô kinh của bạn.
IV. Điều trị vô kinh
Điều trị vô kinh khác nhau tùy thuộc vào những nguyên nhân cơ bản. Sự mất cân bằng nội tiết tố có thể được điều trị bằng các loại hormone tổng hợp hay bổ sung, có thể giúp bình thường lại mức độ hormone. Trong trường hợp vô kinh, chị em nên đi khám để xác định nguyên nhân gây vô kinh. Điều quan trọng là phải tuân theo kế hoạch điều trị và tham dự tất cả các cuộc hẹn tái khám. Bác sĩ cũng có thể loại bỏ u nang buồng trứng, mô sẹo hoặc tổn thương tử cung nếu đây là nguyên nhân khiến phụ nữ bị trễ kinh. Bác sĩ có thể giới thiệu phụ nữ đến một chuyên gia dinh dưỡng hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn về quản lý cân nặng và hoạt động thể chất lành mạnh.
Liên hệ với bác sĩ của bạn ngay lập tức nếu tình trạng của bạn không cải thiện với các phương pháp điều trị y tế hoặc thay đổi lối sống.
Hy vọng qua những thông tin chia sẻ đã giúp bạn có được câu trả lời ”vô kinh là gì?”. Nếu có những biểu hiện bạn nên tới các cơ sở khám bệnh uy tín để thăm khám, cũng như có phương pháp điều trị kịp thời.
