Thuốc tránh thai là một trong những phương pháp giúp chị em tránh thai hiệu quả. Đây là một phương pháp tránh thai nội tiết hiệu quả và tiện lợi nhất. Việc hiểu rõ cơ chế hoạt động cũng như tác dụng phụ của thuốc tránh thai sẽ giúp chúng ta có phần nào cơ sở để lựa chọn cho mình loại thuốc phù hợp.
Mục lục
Thuốc tránh thai là gì?
Thuốc tránh thai là một loại thuốc nội tiết, có tác dụng tránh thai. Nếu được sử dụng đều đặn và đúng lịch mỗi ngày, thuốc có hiệu quả ngừa thai đến 99%. Thuốc tránh thai nội tiết đều chứa một lượng nhỏ estrogen và progestin, là những hormone tổng hợp. Các hormone này ức chế các hormone chu kỳ tự nhiên của cơ thể để tránh thai. Thuốc tránh thai nội tiết thường can thiệp bằng cách ngừng rụng trứng. Tránh thai nội tiết, làm thay đổi chất nhầy cổ tử cung, khiến tinh trùng khó di chuyển qua cổ tử cung để tìm gặp trứng. Ngoài ra, biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố cũng có thể thay đổi niêm mạc tử cung, ngăn cản trứng đã thụ tinh phát triển thành phôi thai.
Thuốc tránh thai có thể dùng cho đối tượng nào?
Hầu hết phụ nữ đều có thể sử dụng thuốc tránh thai, đảm bảo kế hoạch hóa gia đình. Tuy nhiên, chống chỉ định trong các trường hợp sau:
- Những người có cục máu đông ở tay, chân và phổi.
- Những người bị bệnh tim hoặc gan nặng.
- Phụ nữ bị ung thư vú hoặc tử cung.
- Chứng đau nửa đầu.
- Những người bị huyết áp cao không kiểm soát được.
- Những người có nguy cơ bị đông máu khi đang sử dụng thuốc.
Trên đây là một số tình huống có thể làm tăng rủi ro và nguy hại cho sức khỏe khi sử dụng thuốc tránh thai.
Có những loại thuốc tránh thai nào?
Thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một loại thuốc tránh thai có thể được sử dụng cho những phụ nữ có quan hệ tình dục không an toàn hoặc các biện pháp tránh thai không thành công. Liệu pháp này thường dành riêng cho các tình huống cụ thể và không phải là phương pháp tránh thai phổ biến. Các tình huống cụ thể như:
- Những người quan hệ tình dục không thường xuyên, không đeo bao cao su, không sử dụng các biện pháp tránh thai lâu dài như thuốc tránh thai kết hợp, , không đặt vòng tránh thai như…
- Người bị hãm hiếp hoặc bị xâm phạm không muốn có thai.
- Gặp phải tình huống rách bao cao su khi quan hệ, hay quên uống thuốc tránh thai hằng ngày (từ 3 ngày trở lên).
Thuốc tránh thai kết hợp
Viên uống hàng ngày là viên uống có chứa nội tiết tố nhằm kiểm soát hoạt động của buồng trứng và tử cung nên ngăn cản khả năng thụ thai ở người uống Thuốc uống tránh thai thường chứa estrogen và progesterone, có tác dụng ngăn cản sự rụng trứng, làm đặc chất nhầy cổ tử cung và ngăn tinh trùng bơi đến tử cung để thụ tinh, làm thay đổi thành tử cung không thành công trong việc làm tổ của trứng, do đó có thể ngăn ngừa mang thai. Hiện nay trên thị trường, có rất nhiều sản phẩm thuốc tránh thai hàng ngày, được chia làm hai loại là vỉ thuốc tránh thai 21 viên và vỉ thuốc tránh thai 28 viên.
Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin
Những viên thuốc này chỉ chứa progestin và không có estrogen. Thuốc này an toàn hơn cho người hút thuốc, bệnh nhân tiểu đường và bệnh nhân mắc bệnh tim cũng như những người có nguy cơ đông máu. Thuốc không làm giảm tiết sữa của phụ nữ đang cho con bú. Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin cũng là một loại thuốc tránh thai hàng ngày, nhưng chỉ chứa một loại nội tiết tố progestogen. Thuốc có vỉ 28 viên, để tránh thai hiệu quả, chị em nên uống thuốc vào cùng một thời điểm trong ngày. Nếu bạn uống muộn hơn bình thường 3 tiếng thì coi như quên uống thuốc ngày hôm đó.
Tác dụng của thuốc tránh thai có thể bạn chưa biết
Ngoài hiệu quả chính của thuốc là ngừa thai, thì việc sử dụng thuốc tránh thai còn mang đến nhiều lợi ích khác như:
Giảm đau bụng kinh
Uống thuốc tránh thai là một liệu pháp nội tiết tố có thể làm giảm cơn đau bụng kinh đến 90%. Cơ chế của thuốc là giữ cho nội tiết tố trong cơ thể ở trạng thái ổn định, ít mô phát triển ở niêm mạc tử cung nên không kích hoạt sản sinh ra chất prostaglandin nên không gây đau bụng kinh.
Giúp làm giảm hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS)
Hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) đặc trưng bởi tâm trạng thay đổi thất thường, tăng cân, đầy hơi, đau ngực hoặc nổi mụn. Chúng có thể xảy ra đến 2 tuần trước khi bắt đầu hành kinh. Trong trường hợp này, việc sử dụng thuốc tránh thai có thể được chỉ định để ngăn chặn quá trình rụng trứng và cân bằng nội tiết tố. Khi bạn uống thuốc tránh thai liên tục thì các triệu chứng trên sẽ giảm đi, giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn.
Hỗ trợ điều trị mụn trứng cá
Tác dụng của thuốc tránh thai hàng ngày có thể dùng trong việc điều trị mụn trứng cá. Đối với những trường hợp mụn trứng cá nặng, bác sĩ da liễu có thể kê đơn thuốc tránh thai vì các hormone trong thuốc tránh thai ngăn ngừa mụn hình thành.
Giúp điều hòa kinh nguyệt hiệu quả
Khi cơ thể bạn không sản xuất đủ progesterone, bạn có thể bị kinh nguyệt không đều. Sự thiếu hụt progesterone cũng khiến lớp niêm mạc tử cung dày lên và bạn sẽ bị chảy máu nhiều khi có kinh trở lại.Thuốc tránh thai có thể giúp điều hòa kinh nguyệt của bạn vì chúng có chứa progesterone, có thể ngăn cản sự phát triển của niêm mạc tử cung. Vì vậy sử dụng thuốc tránh thai để điều hòa kinh nguyệt có lẽ không còn quá xa lạ đối với chị em phụ nữ.
Cải thiện tình trạng đau đầu
Có nhiều nguyên nhân gây ra những cơn đau đầu này, nhưng sự thay đổi nồng độ estrogen và progesterone có thể khiến cơn đau đầu của bạn tồi tệ hơn. Kết quả là bạn có thể bị đau nửa đầu trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt do lượng estrogen thấp hơn. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc tránh thai để kiểm soát mức độ estrogen, giúp bạn giảm đau đầu.
Hỗ trợ trị bệnh lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là bệnh phụ khoa có đặc điểm là các tế bào nội mạc tử cung xuất hiện bên ngoài tử cung. Đau bụng là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh lạc nội mạc tử cung, biểu hiện dưới nhiều dạng lâm sàng như đau khi quan hệ tình dục, đau khi rụng trứng, đau bụng kinh, đau vùng chậu mãn tính …
Thuốc làm mỏng nội mạc tử cung, giảm chảy máu khi hành kinh, do đó giảm đau bụng kinh. Ngoài ra, thuốc cũng có thể ức chế rụng trứng, do đó làm giảm đau bụng khi rụng trứng. Sử dụng thuốc liên tục giúp cải thiện chu kỳ kinh nguyệt và giảm tổn thương nội mạc tử cung.
Hướng dấn uống thuốc tránh thai hàng ngày
Loại vỉ 21 viên
Cách uống vỉ đầu tiên: 1 viên / ngày, từ ngày thứ 1 của chu kỳ kinh, liên tục trong 21 ngày; Nếu có kinh trong vòng 5 ngày: uống viên đầu tiên vào ngày thứ 5 và tiếp tục 1 viên / ngày cho đến hết thuốc, dùng bao cao su hoặc kiêng quan hệ tình dục trong 7 ngày đầu uống thuốc. Cách uống vỉ tiếp theo: Nghỉ 7 ngày sau khi uống hết vỉ thuốc thứ nhất, bắt đầu uống vỉ thứ hai vào bất cứ ngày nào cho dù kinh nguyệt xuất hiện.
Đối với một vỉ 28 viên
Đối với một gói 28 viên, ngoài 21 viên chứa nội tiết tố tránh thai, còn có 7 viên giả dược chứa đường hoặc sắt … nhưng không có thành phần nội tiết tố. Sở dĩ có thêm 7 viên để giúp người dùng uống thuốc liên tục, tránh quên thuốc. Cách sử dụng giống như vỉ thuốc tránh thai 21 viên. Uống viên đầu tiên vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh, mỗi ngày 1 viên cho đến hết 28 viên của vỉ thuốc thứ nhất, sau đó chuyển sang vỉ thứ hai .. . và Tiếp tục hoàn thành vỉ này, sau đó chuyển sang vỉ tiếp theo.
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai
Dưới đây là một số tác dụng phụ của thuốc tránh thai:
Thuốc tránh thai đã được sử hàng triệu phụ nữ sử dụng chúng một cách an toàn. Tuy nhiên, cũng có thể gây ra tác dụng phụ ở một số người. Sau khi dùng thuốc, bạn có thể gặp các triệu chứng như:
- Đau đầu, buồn nôn, tức ngực.
- Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
- Chảy máu giữa kỳ kinh hay tiết dịch màu nâu.
Bạn nên thảo luận về tình trạng sức khỏe của mình với bác sĩ trước khi sử dụng thuốc tránh thai và cho họ biết nếu bạn có bất kỳ tác dụng phụ nào với bất kỳ thành phần nào.
Thuốc tránh thai có ngăn ngừa được bệnh tình dục?
Thuốc tránh thai không bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) hoặc nhiễm trùng (STIs). Các bệnh như mụn rộp sinh dục, sùi mào gà, HIV… lây truyền trực tiếp qua đường tình dục. Để phòng tránh, cách tốt nhất là sử thuốc tránh thai kết hợp với sử dụng bao cao su. Nghiên cứu cho thấy chỉ sử dụng bao cao su sẽ có hiệu quả ngừa thai khoảng 85%. Nếu sử dụng bao cao su và thuốc tránh thai cùng nhau, thì việc tránh thai và phòng ngừa các bệnh lây qua đường tình dục sẽ rất hiệu quả.
Như bạn thấy, tác dụng của thuốc tránh thai rất nhiều nhưng cũng có những tác dụng phụ nhất định. Để đảm bảo sức khỏe, bạn không nên tự dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Chúc bạn có thật nhiều sức khỏe và có những biện pháp ngừa thai an toàn, phù hợp với bản thân.