Bước vào độ tuổi dậy thì, hầu hết các bạn nữ đều cảm thấy bỡ ngỡ. Đây là giai đoạn bước ngoặt đánh dấu sự thay đổi về tâm sinh lý ở phái nữ, đặc biệt là sự xuất hiện của kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nhiều bạn nữ lại gặp phải tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì và cảm thấy lo lắng không biết lý do tại sao, cần điều trị như thế nào? Hãy cùng Chuyengiaphukhoa “gỡ rối” thắc mắc này trong bài viết sau đây nhé!
Mục lục
Thế nào là tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì?
Rối loạn kinh nguyệt là tình trạng thường thấy của các bạn nữ khi bước vào độ tuổi dậy thì. Nó phản ánh qua những biểu hiện bất thường của kỳ kinh nguyệt. Tiêu biểu như: chu kỳ kinh nguyệt không đều, số ngày hành kinh kéo dài hơn hoặc ngắn hơn bình thường, lượng máu trong kỳ hành kinh bất thường,…
Kinh nguyệt được coi là đều và ổn định sẽ khác nhau tùy vào từng người. Tuy nhiên, thông thường, kỳ kinh nguyệt sẽ kéo dài trong khoảng từ 28 – 32 ngày và thời gian có kinh dao động từ 3 – 7 ngày. Lượng máu bị mất đi trong kỳ hành kinh là khoảng 60 – 80ml. Từ đó, có thể nhận thấy rằng chu kỳ kinh nguyệt không đều ở độ tuổi dậy thì sẽ ở mốc ngắn hơn 28 ngày hoặc kéo dài hơn 32 ngày. Một số trường hợp sẽ xuất hiện tình trạng thiểu kinh (lượng máu kinh ra dưới 30ml) hoặc hiện tượng cường kinh (lượng máu kinh ra lớn hơn 80ml).
Ngoài ra, màu máu kinh cũng là yếu tố phản ánh hiện tượng kinh nguyệt có thất thường hay không. Thông thường, lượng máu kinh sẽ ra nhiều vào những ngày đầu và có màu đỏ, khi gần hết kỳ kinh sẽ chuyển sang màu đỏ sậm hoặc hơi nâu một chút. Nếu máu kinh ra ít và có màu nâu hay nâu đen thì đó chính là biểu hiện bất thường của kỳ kinh nguyệt.
Tham khảo thêm: 8 dấu hiệu chứng tỏ bạn đang bị rối loạn kinh nguyệt.
Rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì là do đâu?
Trước tiên cần hiểu rõ rằng, nguyên nhân chính gây nên hiện tượng rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì là do hoạt động của buồng trứng và các hormone chưa ổn định. Tình trạng này thường kéo dài khoảng 1 – 2 năm sau đó sẽ dần dần đi vào hoạt động bình thường và đều đặn.
Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Điều này có thể xuất phát từ một số nguyên nhân sau đây:
Các hormone nội tiết tố chưa hoạt động ổn định
Trong độ tuổi từ 12 – 15 tuổi, cơ thể của các bạn nữ vẫn đang thuộc giai đoạn phát triển. Lúc này, cơ quan sinh dục, đặc biệt là buồng trứng vẫn chưa phát triển một cách toàn diện, dẫn đến sự thay đổi các hormone nội tiết tố nữ. Khi đó, trứng không rụng hoặc không được phóng noãn làm cho chu kỳ kinh nguyệt của các bạn gái bị rối loạn.
Ngoài ra, hormone Progesterone và Estrogen trong cơ thể sẽ có vai trò tạo nên chu kỳ kinh nguyệt ở các bạn nữ. Vào những chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên, 2 nội tiết tố này không ngừng gia tăng. Đây chính là yếu tố ảnh hưởng đến lượng máu kinh thải ra và thời gian hành kinh.
Tâm lý thay đổi
Bước vào tuổi dậy thì, các bạn gái sẽ có nhiều sự thay đổi về mặt tâm sinh lý. Do tác động của nội tiết tố làm ảnh hưởng đến cảm xúc như nhạy cảm, dễ cáu gắt, tủi thân,… Hơn nữa, đây cũng là thời điểm mà các bạn phải chịu nhiều áp lực từ việc học hành, thi cử,… Những điều này dẫn tới tình trạng căng thẳng và mệt mỏi. Thậm chí có nhiều bạn gái không xuất hiện kinh nguyệt trong một thời gian dài là bởi tác động tâm lý quá lớn.
Thói quen ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh
Dậy thì chính là giai đoạn cơ thể của các bạn nữ phát triển mạnh mẽ nhất. Do đó những thói quen không tốt khi ăn uống như ăn ít, chán ăn,… sẽ không cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan trong cơ thể và khiến cho chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn. Bên cạnh đó, tình trạng thừa cân, béo phì cũng ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
Ngoài ra, thói quen sống thiếu khoa học ở các bạn trẻ như: thức khuya, bỏ bữa sáng, lười vận động,… cũng là những tác nhân gây nên tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì.
Sử dụng thuốc tránh thai
Để tránh mang thai, các bạn nữ thường sử dụng thuốc tránh thai – một loại thuốc gây biến đổi nồng độ hormone trong cơ thể. Việc biến đổi đột ngột của các hormone này chính là nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt đáng kể, thậm chí nếu dùng trong nhiều ngày sẽ gây nên hiện tượng mất kinh.
Do sự can thiệp của các biện pháp nạo, phá thai
Do chưa đủ hiểu biết cộng với tâm lý tò mò, muốn trải nghiệm những điều mới mẻ, nhiều bạn nữ đã mang thai ngoài ý muốn ở độ tuổi dậy thì và tự mình đi phá thai tại các cơ sở ý tế không uy tín. Việc này không những gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn khiến cho kỳ kinh nguyệt thay đổi thất thường.
Mắc các bệnh lý về buồng trứng
Phổ biến nhất đó là hội chứng buồng trứng đa nang. Đây là tình trạng khiến cho buồng trứng không thể tiết ra hormone nội tiết tố như bình thường do sự cản trở của các nang trong buồng trứng. Dù căn bệnh này khá hiếm gặp ở độ tuổi dậy thì nhưng đây cũng là một trong những “thủ phạm” gây ra tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở các bạn nữ.
Hiện tượng rối loạn kinh nguyệt ở độ tuổi dậy thì có nguy hiểm không?
Hầu hết tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì là hiện tượng sinh lý hoàn toàn bình thường, không gây nguy hiểm. Kinh nguyệt sẽ hoạt động đều đặn hơn khi cơ thể phát triển toàn diện. Tuy nhiên, nếu bước sang độ tuổi 20 mà tình trạng này vẫn tiếp diễn thì các bạn nữ nên đi thăm khám để tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị.
Một số trường hợp xuất hiện các dấu hiệu bất thường như ngày hành kinh kéo dài hơn 7 ngày hoặc chỉ xảy ra trong vòng 1 ngày; ra huyết hư có màu và mùi bất thường; rối loạn kèm đau bụng dưới thường xuyên;… Đây rất có thể là triệu chứng của các bệnh lý nguy hiểm. Hãy đến ngay các cơ sở y tế uy tín để kiểm tra và nhận phác đồ điều trị từ bác sĩ chuyên khoa.
Cách phòng tránh rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì
Để các kỳ kinh nguyệt diễn ra đều đặn, những bạn gái đang trong độ tuổi dậy thì cần đề ra một số biện pháp hữu ích ngay trong cuộc sống và thói quen hàng ngày.
Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, lành mạnh
Một chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học với đầy đủ chất dinh dưỡng sẽ góp phần tạo nên sự ổn định về sức khỏe. Khi đó, chu kỳ kinh nguyệt cũng diễn ra đều đặn và ổn định hơn. Cụ thể, các bạn nữ nên tập thói quen ăn uống đủ bữa, đúng giờ, tăng cường bổ sung các loại thức ăn giàu dinh dưỡng, khoáng chất, vitamin,… Không nên ăn quá nhiều các loại thức ăn nhanh, đồ ăn dầu mỡ, cay nóng. Đặc biệt, tuyệt đối không sử dụng các loại thức uống có cồn hay các chất kích thích ở tuổi dậy thì.
Tập thói quen sống lành mạnh, khoa học
Hãy nghiêm khắc với bản thân bằng cách loại bỏ ngay những thói quen không tốt như thức khuya, bỏ bữa,,.. để tránh làm cơ thể mệt mỏi, áp lực. Đồng thời cần đảm bảo rằng bản thân đã được trang bị đầy đủ những kiến thức về giáo dục giới tính để tránh quan hệ tình dục khi chưa đủ tuổi cũng như phòng tránh việc mang thai ngoài ý muốn, can thiệp các biện pháp nạo phá thai không an toàn.
Thường xuyên vận động, thể dục thể thao
Đối với các bạn nữ ở độ tuổi dậy thì, việc vận động sẽ giúp tăng cường lưu thông máu, hệ miễn dịch cũng như sức đề kháng. Điều này góp phần cân bằng nội tiết tố cho cơ thể. Do đó, hãy dành một khoảng thời gian mỗi ngày để rèn luyện thể dục thể thao, phòng tránh tình trạng rối loạn kinh nguyệt.
Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đúng cách
Ở tuổi dậy thì, nhiều bạn nữ còn khá bỡ ngỡ trong việc chăm sóc sức khỏe cá nhân, nhất là vấn đề vệ sinh vùng kín. Đây là việc hết sức quan trọng giúp đảm bảo sức khỏe sinh sản ổn định. Vì vậy, hãy luôn ghi nhớ những điều sau đây:
- Vệ sinh vùng kín đều đặn mỗi ngày, nhất là trong những ngày đang hành kinh.
- Thay băng vệ sinh thường xuyên trong kỳ kinh, khoảng 4 – 5 miếng băng vệ sinh một ngày, mỗi lần thay cách nhau khoảng 4 – 5h.
- Lựa chọn và sử các sản phẩm vệ sinh vùng kín an toàn.
- Chọn loại đồ lót có chất lượng tốt.
Đọc thêm: Vùng kín có mùi hôi ở tuổi dậy thì – Teen girl nên biết.
Đến bác sĩ thăm khám kịp thời
Có không ít phụ huynh nghĩ rằng việc đưa con đến gặp bác sĩ khi thấy con có kỳ kinh nguyệt không đều ở tuổi dậy thì là điều không cần thiết. Tuy nhiên, đây là việc làm hết sức thực tế và cần thiết, mang lại nhiều lợi ích cho các bạn nữ. Bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám và chẩn đoán chính xác xem cơ thể nữ giới có đang gặp tình trạng bất thường gì hay không. Trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kê đơn và chỉ định sử dụng một số loại thuốc giúp giảm bớt các triệu chứng rối loạn kinh nguyệt.
Hi vọng rằng những chia sẻ trên đây của Chuyengiaphukhoa sẽ giúp các bạn nữ hiểu rõ hơn về tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì. Quan trọng hơn cả, các mẹ nên là người đồng hành và quan tâm các con hơn trong giai đoạn này để chia sẻ cũng như giúp con giải đáp những thắc mắc liên quan. Thực tế, đây là hiện tượng hết sức bình thường ở nữ giới nếu diễn ra trong độ tuổi dậy thì. Vì vậy, các bạn gái tránh hoang mang và áp lực. Thay vào đó hãy tập “lắng nghe” cơ thể mình nhiều hơn để phòng tránh những biểu hiện bất thường kéo dài trong ngày “đèn đỏ” nhé!
