Khô âm đạo ở phụ nữ- Nguyên nhân triệu chứng và cách khắc phục

Khô hạn là tình trạng mà nhiều phụ nữ gặp phải, đặc biệt là trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Khi phụ nữ lớn tuổi hơn, những thay đổi trong quá trình sản xuất hormone có thể khiến thành âm đạo mỏng đi, đồng nghĩa với việc ít tế bào tiết ra độ ẩm hơn, dẫn đến khô âm đạo.. Vậy nguyên nhân gây khô “cô bé” là gì, triệu chứng, dấu hiệu và cách khắc phục, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

I. “Cô bé” gặp tình trạng khô hạn là gì?

 

Khô âm đạo là tình trạng thành âm đạo thiếu chất nhờn bôi trơn khiến “cô bé” bị khô, không đủ chất nhờn để bảo vệ âm đạo trước sự xâm nhập của vi khuẩn có hại và cản trở quá trình tiết dịch âm đạo. .

Bình thường, estrogen một loại hormone sinh dục nữ sẽ đảm nhận vai trò tăng tiết dịch âm đạo, giúp âm đạo mềm mại và duy trì độ ẩm, độ đàn hồi. Nếu lượng estrogen giảm xuống, chất nhờn âm đạo sẽ ít hơn, không  đủ cung cấp cho âm đạo, dẫn đến  khô và mỏng thành âm đạo. Khô âm đạo là một triệu chứng điển hình của thời kỳ tiền mãn kinh. Theo thống kê, 10 phụ nữ ở độ tuổi này thì có tới 3 người mắc chứng “khô hạn” âm đạo. Sau giai đoạn này, tình trạng “khô hạn” có thể trở nên thường xuyên hơn. Nhiều phụ nữ cũng bị teo âm đạo.

Nguyên nhân khô âm đạo ở nữ giới

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng khô âm đạo. Tuy nhiên, nguyên nhân chính là do sự suy giảm nồng độ estrogen trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Mức độ estrogen có thể giảm do một số yếu tố khác như:

• Sinh con và cho con bú, tình trạng khô da sau sinh rất phổ biến
• Bạn đang điều trị ung thư bằng xạ trị hoặc hóa trị
• Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng
• Sử dụng thuốc kháng estrogen để điều trị u xơ tử cung hoặc lạc nội mạc tử cung

Ngoài nguyên nhân do thiếu estrogen gây khô rát vùng kín còn có các nguyên nhân khác như:

• Mắc hội chứng Sjogren (một bệnh tự miễn dịch tấn công các tế bào tạo độ ẩm của cơ thể).
• Uống thuốc trị dị ứng và cảm lạnh.
• Một số loại thuốc chống trầm cảm.
• Thụt rửa “cô bé”
• Căng thẳng quá mức
• Sử dụng xà phòng có chất tẩy rửa mạnh
• Hóa chất trong bể bơi.
• Không bị kích thích khi quan hệ tình dục. Trên thực tế, khoảng 17% phụ nữ trong độ tuổi từ 18 đến 50 gặp vấn đề về khô hạn. Nhiều phụ nữ bị khô âm đạo khi quan hệ tình dục mà không được kích thích tình dục. Đây là lý do nhiều người thắc mắc tại sao 25 ​​tuổi bị khô hạn hay phụ nữ 30 tuổi đã bị khô.

III. Dấu hiệu khô âm đạo

Một số triệu chứng và biểu hiện:

• Nóng và khô rát vùng kín: Do không tiết đủ chất nhờn nên chị em cảm thấy nóng rát, khó chịu vùng âm đạo. Khi quan hệ tình dục, chúng bị khô và rát.
• Ngứa âm đạo: Âm đạo bị khô, không đủ độ ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây ngứa âm đạo.
• Đau khi quan hệ: Không đủ chất nhờn bôi trơn thành âm đạo khiến chỉ một tác động ma sát nhẹ cũng thấy đau, dẫn tới giảm ham muốn. Một số trường hợp còn gây khó chịu khi ngồi, đứng, tập thể dục, đi tiểu, thậm chí làm việc.
• Thay đổi hình dạng của âm đạo và âm hộ: Nếu tình trạng khô hạn kéo dài, thành âm đạo dễ bị mỏng đi dẫn đến teo âm đạo, môi âm đạo mỏng đi.
• Thay đổi dịch tiết âm đạo: Dịch âm đạo đôi khi không có chất nhầy, nhiều nước, đổi màu, mùikhó chịu.
• Viêm nhiễm vùng kín: Thành niêm mạc ngày càng mỏng, độ đàn hồi kém, môi trường âm đạo không ổn định có thể gây viêm nhiễm.

IV. Có ảnh hưởng đến sức khỏe của phụ nữ?

Triệu chứng khô hạn trên không chỉ dẫn đến khó chịu vùng kín mà còn kéo theo nhiều vấn đề về sức khỏe và tâm sinh lý ở nữ giới. Tình trạng khô hạn kéo dài có thể làm giảm ham muốn, không đạt khoái cảm khi yêu, giảm nhu cầu gần gũi vợ chồng.

Ngoài ra, bản thân phụ nữ cũng gặp phải một số vấn đề như:

• Giảm ham muốn tình dục .
• Luôn cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu do dịch tiết âm đạo không đủ.
• Sợ gần gũi bạn tình, dễ mất tự tin khi yêu, dễ giảm khả năng sinh sản.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa, viêm nhiễm vùng kín
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu dẫn đến đi tiểu nhiều lần, tiểu buốt và tiểu không tự chủ.
• Tăng nguy cơ teo âm đạo.

Khi nào cần đến bác sỹ?

Âm đạo bị khô hạn có thể ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống vợ chồng, cũng như sức khỏe của chị em. Vì vậy, để chẩn đoán chính xác tình trạng khô hạn của mình, bạn cần chú ý theo dõi cơ thể.

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây, bạn nên đi khám:

• Khô, rát, đau khi giao hợp, kể cả khi đứng, ngồi, vận động và làm việc.
• Chảy máu khi quan hệ do ma sát khi giao hợp.
• Cảm thấy đỏ, nóng, khô và khó chịu trong một thời gian dài.
• Cảm thấy có chất nhầy lạ khi khô hạn.
• Tình trạng khô hạn làm giảm ham muốn trong thời gian dài, dù đã áp dụng nhiều biện pháp mà tình trạng không cải thiện.

Các bác sĩ sẽ khám sức khỏe và tham khảo tiền sử bệnh của bạn để tìm ra vấn đề cụ thể. Ngoài ra, một số thử nghiệm có thể được thực hiện:

• Đo nồng độ estrogen trong máu để kiểm tra nồng độ hormone.
• Kiểm tra dịch tiết âm đạo để kiểm tra các nguyên nhân khác gây khô.
• Khám vùng chậu để xác định độ dày thành âm đạo và các bất thường ở âm đạo.

V. Khắc phục khô âm đạo

1. Sử dụng gel bôi trơn

Có nhiều loại chất bôi trơn không kê đơn có thể được bôi vào vùng âm đạo để giảm bớt tình trạng khô rát và cảm giác khó chịu khi bị “khô hạn”. Những chất bôi trơn và chất dưỡng ẩm này có thể làm thay đổi độ pH của âm đạo, làm giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu.

Có rất nhiều loại gel bôi trơn mà bạn có thể tham khảo như:

• Gen bôi trơn gốc nước (water-based): an toàn, không bết dính, dễ dàng rửa lại bằng nước sạch.
• Gen bôi trơn gốc dầu (oil-based): thành phần chính là dầu bôi trơn tự nhiên, an toàn và tuổi thọ bôi trơn cao.
• Gen bôi trơn gốc silicon (Silicon-based): tạo độ lướt tốt, lâu khô nhưng là dung dịch vệ sinh chuyên dụng để vệ sinh. Tuy nhiên, việc sử dụng bao cao su silicon hoặc đồ chơi tình dục có thể có hại.
• Gel bôi trơn hữu cơ: dùng trong trường hợp phụ nữ có vùng kín, dễ mẫn cảm với hóa chất.

Tốt hơn là chọn chất bôi trơn được thiết kế đặc biệt cho âm đạo và gốc nước để sử dụng dễ dàng và không gây kích ứng. Tuy nhiên, đó chỉ là giải pháp tạm thời khi chị em gặp phải tình trạng khô rát khi quan hệ. Để cải thiện vấn đề tận gốc, cần bổ sung một lượng estrogen cần thiết cho cơ thể để kích thích sản sinh chất nhờn âm đạo.

2. Dùng thuốc đặt âm đạo

Phương pháp điều trị khô âm đạo phổ biến nhất là liệu pháp thay thế hormone tại chỗ khi nồng độ estrogen giảm xuống, qua đó giúp làm giảm các triệu chứng khô âm đạo. Phương pháp này an toàn hơn so với đường uống vì thuốc đặt âm đạo chỉ cung cấp đủ để cải thiện chất nhờn âm đạo, độ pH và điều chỉnh vi khuẩn trong môi trường âm đạo.

Có nhiều loại thuốc đặt âm đạo như vòng  âm đạo, kem bôi âm đạo, viên đặt âm đạo:

• Estring: Vòng âm đạo chứa estrogen tổng hợp. Khi đưa vào âm đạo, nó có thể giải phóng estrogen. Loại vòng này thường phải thay 3 tháng một lần.
• Vagifem: đặt âm đạo ngày 1 lần. Làm liên tục trong 2 tuần đầu. Sau đó sử dụng một hoặc hai lần một tuần hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Estrace, Premarin: Bôi kem vào âm đạo hàng ngày. 2 tuần đầu nên áp dụng thường xuyên, sau đó giảm tần suất xuống 1-3 lần mỗi tuần.

Mặc dù rủi ro thấp nhưng những trường hợp sau đây nên cẩn thận, chẳng hạn như:

• Những người bị ung thư vú dùng thuốc ức chế men aromatas.
• Những người đã bị ung thư nội mạc tử cung.
• Chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân.
• Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú.

3. Chế độ ăn uống hợp lý giúp giảm khô âm đạo

Bổ sung một số thực phẩm có lợi và hạn chế một số thực phẩm không tốt:

• Thực phẩm giàu vitamin E.
• Thực phẩm giàu vitamin C.
• Thực phẩm giàu vitamin A.
• Tránh ăn nhiều thức ăn béo.
• Hạn chế ăn  đồ cay nóng, rượu bia và các chất kích thích.
• Uống đủ nước mỗi ngày.
• Kết hợp với các thực phẩm tăng cường estrogen tự nhiên.

4. Thay đổi thói quen sinh hoạt và quan hệ tình dục

Ngoài chế độ dinh dưỡng tốt, khi “cô bé bị khô hạn”, bạn phải điều chỉnh một số thói quen và lối sống của mình như:

• Không nên mặc quần lót quá chật vì khiến vùng kín ẩm ướt, bí bách và dễ viêm nhiễm.
• Tránh căng thẳng và áp lực.
• Làm sạch vùng kín, tránh sử dụng các sản phẩm có tính axit rất cao (trong  sữa tắm, gel vệ sinh âm đạo,  thụt rửa âm đạo).
• Nên chọn dung dịch vệ sinh phụ nữ có độ pH phù hợp,  thành phần an toàn, lành tính.
• Hạn chế sử dụng mỹ phẩm hoặc dầu thơm bôi vào âm đạo.
• Trong quá trình quan hệ tình dục nên có “màn dạo đầu” để kích thích tiết chất. nhờn âm đạo, tránh khô rát.
• Quan hệ tình dục thường xuyên có thể giúp kiểm soát khô âm đạo.

Khô âm đạo rất phổ biến và ảnh hưởng đến hơn một nửa số phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Vì vậy, chị em không nên chần chừ, hãy chia sẻ với người bạn đời của mình và tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ để được điều trị cụ thể.

Nên đi khám định kỳ 6 tháng / lần để tầm soát các bệnh. Ngoài ra, nên tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ. Nên tích cực thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để cải thiện tình trạng khô hạn.