Khi đến tuổi dậy thì, âm đạo của phụ nữ sẽ tiết ra một chất dịch nhầy có tên gọi là khí hư. Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường mà bất cứ chị em nào cũng sẽ trải qua. Tuy nhiên, khí hư không phải lúc nào cũng bình thường mà cũng có lúc bất thường như có màu xanh như nước mũi, lúc này chị em cần phải cẩn trọng. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn đọc cách nhận biết khí hư sinh lý và khí hư bệnh lý, chị em nên tham khảo để có thêm kiến thức đối phó khi gặp phải tình trạng này.
Mục lục
1. Khí hư là gì?
Khí hư (hay còn được gọi là huyết trắng) chính là dịch tiết của âm đạo. Khí hư chính là đánh dấu sự phát triển và hoạt động của cơ quan sinh dục nữ, nó thường xuất hiện từ tuổi dậy thì và giảm dần ở thời kỳ mãn kinh. Khi hư bình thường có màu trắng, không mùi hoặc hơi tanh một chút. Lượng khí hư ở mỗi người sẽ khác nhau, nó phụ thuộc vào nồng độ nội tiết tố và giảm dần theo độ tuổi.
Thành phần và tính chất của khí hư
Trong khí hư thường bao gồm những thành phần sau: nước, hỗ hợp alcohol, acetic acid, lactic, accs glycol, squalene, urea, pyridine, aldehyde, acid, các keton.
Khí hư thường có tính axit nhẹ. Do đó, nếu bạn bị mắc phải một số bệnh lây truyền qua đường tình dục thì tính axit trong khí hư sẽ cao hơn. Và khí hư có độ PH trong khoảng 3,8 – 4,5.
Tham khảo thêm: Khí hư loãng như nước, liệu có nguy hiểm không?
2. Vai trò của khí hư
Khí hư (dịch tiết âm đạo) có vai trò như một chất bôi trơn, giúp giữ ấm, ổn định môi trường sinh dục có tác dụng bảo vệ âm đạo khỏi những tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, khí hư này cũng tạo điều kiện cho tinh trùng khỏe mạnh dễ dàng bới sâu vào vòi trứng để thụ thai.
Vùng kín của chị em được xem là khỏe mạnh nếu dịch tiết bên trong âm đạo hoàn toàn bình thường. Ngược lại, màu sắc, số lượng khí hư bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh viêm nhiễm vùng kín.
3. Cách nhận biết khí hư sinh lý và khí hư bệnh lý
3.1. Khí hư sinh lý
Khí hư sinh lý ở chị em phụ nữ khỏe mạnh thường có màu trắng trong suốt trông giống như lòng trắng, có thể có màu trắng trông như sữa hoặc màu ngả vàng và có tình đàn hồi. Khí hư sinh lý thường không có mùi hoặc chỉ có mùi tanh nhẹ và được tiết ra với số lượng không nhiều. Đây là những dấu hiệu hoàn toàn bình thường mà chị em có thể yên tâm về tình trạng sức khỏe của mình.
Tuy nhiên, về số lượng và tính chất của khí hư sinh lý thường có sự khác biệt tùy vào cơ địa mỗi người và từng giai đoạn cuộc đời của người phụ nữ như:
- Ở trước và sau thời điểm trứng rụng, khí hư thường tiết ra ít và không dai. Còn vào thời điểm trứng rụng thì dịch âm đạo sẽ tiết ra nhiều hơn ở dạng dai, nếu bạn để ý thì có thể dùng 2 ngón tay kéo ra được.
- Vào thời gian rụng trứng, lượng estrogen trong cơ thể chị em sẽ tăng lên khiến cho âm đạo thường xuyên tiết dịch, khiến vùng kín trở lên ẩm ướt khá bất tiện. Sau khi hết kinh nguyệt, lượng khí hư sẽ tiết ra ít hơn, vùng kín sẽ trở lại trạng thái như bình thường, lượng progesterone tăng lên và estrogen lại giảm xuống.
- Các bé gái khi cơ quan sinh sản chưa hoàn thiện, âm đạo sẽ chưa tiết ra khí hư do chưa có nội tiết. Khi bé gái bước vào tuổi dậy thì, lúc này buồng trứng sẽ phát triển và trứng bắt đầu rụng theo chu kỳ, nội tiết tố được sản xuất và âm đạo của các bé gái lúc này cũng bắt đầu tiết ra khí hư.
- Vào thời điểm trước và sau khi mãn kinh, khí hư sẽ được tiết ra với lượng ít hơn do lượng hormone bị thiếu hụt, chức năng của buồng trứng bị suy giảm nên các chị em thường gặp phải tình trạng âm đạo bị khô.
- Trong thời gian mang thai, khí hư ở nữ giới thường được tiết nhiều hơn do hormone, lượng máu trong mạch máu, lượng nước trong cổ tử cung cùng với dịch âm đạo tăng khiến cho lượng khí hư cũng tăng lên.
Với khi hư sinh lý, nếu không có biểu hiện bất thường về số lượng, màu sắc và tính chất thì bạn có thể hoàn toàn yên tâm về tình trạng sức khỏe của mình nhé.
3.2. Khí hư bệnh lý
Khí hư bệnh lý thường do một số bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa gây lên như: viêm phần phụ, viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm buồng trứng,… khiến cho dịch của âm đạo có sự thay đổi về màu sắc, số lượng, tính chất và mùi.
Khí hư có màu trắng, đặc như phô mai
Hiện tượng khí hư ra nhiều, có màu trắng, đặc quánh trông giống như phô mai thì đây có thể là dấu hiệu của viêm âm đạo do nấm gây lên. Chủng nấm thường gây lên bệnh ở đường âm đạo là nấm Candida.
Ngoài biểu hiện khí hư ra nhiều, chị em phụ nữ khi bị mắc bệnh viêm âm đạo còn có những triệu chứng khác đi kèm như:
- Vùng kín sưng đỏ, ngứa ngáy
- Khí hư có mùi tanh
- Có cảm giác đau rát mỗi khi đi tiểu và quan hệ tình dục.
Khí hư có màu xám, màu vàng
Khí hư có màu xám hoặc màu vàng là dấu hiệu đặc trưng của bệnh viêm âm đạo do vi khuẩn gây lên. Bên cạnh thay đổi về màu sắc khí hư, vi khuẩn gây viêm còn gây ra các triệu chứng khác như:
- Khí hư có mùi hôi khó chịu
- Vùng kín ngứa nhiều
- Vùng kín có biểu hiện nóng rát, sưng đau và khó chịu.
Khí hư có màu xanh như nước mũi
Khí hư có màu xanh như nước mũi có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý phụ khoa như:
- Viêm lộ tuyến tử cung: đây là bệnh hay gặp gây lên tình trạng ra nhiều khí hư có màu xanh như nước mũi. Nguyên nhân gây lên bệnh là do lực chà sát mạnh vào lớp tế bào mỏng bên trong tử cung.
- Viêm âm đạo: âm đạo bị trùng roi trichomonas xâm nhập có thể gây lên tình trạng viêm nhiễm. Khi bị bệnh khí hư vùng kín thường có màu xanh nhạt và loãng, kèm theo hiện tượng ngứa rát và đi tiểu buốt.
- Viêm cổ tử cung: khi bị viêm cổ tử cung cũng khiến cho khí hư có màu xanh như nước mũi. Nguyên nhân gây lên bệnh có thể do vi khuẩn Trichomonas, Chlamydia gây lên.
Tham khảo thêm: Ra khí hư màu xanh là bệnh gì? Cách chữa trị hiệu quả tại nhà.
Khí hư có màu nâu, đỏ
Khi hư ra nhiều có màu nâu, đỏ kèm theo chảy máu âm đạo có thể là dấu hiệu của bệnh phụ khoa như: ung thư cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung, viêm vùng chậu,…Ngoài ra, còn xuất hiện một số dấu hiệu khác như:
- Khí hư có mùi tanh hôi
- Đau tại vùng dưới
- Cơ thể có cảm giác mệt mỏi.
4. Khí hư bệnh lý khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nữ giới xuất hiện khí hư đi kèm với một số triệu chứng sau thì nên đến các cơ sở y tế thăm khám ngay vì đây có thể là dấu hiệu bạn đã bị mắc các bệnh phụ khoa.
- Khí hư ra nhiều, có sự thay đổi về màu sắc như có màu vàng, màu xanh, màu nâu, màu xám,… kèm theo có mùi hôi khó chịu.
- Vùng kín bị sưng tấy, đau rát và có cảm giác ngứa ngáy.
- Có cảm giác nóng rát mỗi khi đi tiểu.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Âm đạo bị chảy máu dù không ở trong chu kỳ kinh nguyệt.
5. Cách điều trị khí hư bệnh lý?
Điều trị khí hư bệnh lý cần tùy thuộc vào nguyên nhân gây lên bệnh, loại bệnh lý và mức độ nặng hay nhẹ mà sẽ có hướng điều trị khác nhau như:
Điều trị bằng thuốc: thuốc kháng sinh để điều trị khí hư bệnh lý được bác sĩ kê đơn chủ yếu là các loại thuốc điều trị tình trạng viêm nhiễm, giúp làm giảm các triệu chứng khó chịu của bệnh gây lên, ngăn ngừa bệnh tái phát. Tuy nhiên, trong quá trình dùng thuốc người bệnh phải dùng thuốc đủ liều lượng và đều đặn theo đúng đơn thuốc và theo sự chỉ định của bác sĩ.
Điều trị ngoại khoa: với các trường hợp chị em bị bệnh phụ khoa ở mức độ nặng, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị bằng cách sử dụng thuốc kháng sinh kết hợp với điều trị ngoại khoa. Trong trường hợp bị ung thư tử cung bác sĩ sẽ tiến hành xạ trị để tiêu diệt các tế bào ung thư.
6. Cách phòng ngừa khí hư bệnh lý như thế nào?
Để phòng ngừa khí hư bệnh lý, chị em cần thực hiện một số việc sau:
- Để phòng ngừa được tình trạng khí hư bệnh lý, việc quan trọng nhất cần làm đầu tiên là giữ gìn vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đúng cách, không thụt rửa âm đạo. Đặc biệt, cần lưu ý vệ sinh vùng kín sạch cả trước và sau khi quan hệ.
- Không sử dụng các sản phẩm vệ sinh vùng kín có tính tẩy rửa mạnh hoặc không phù hợp.
- Bên cạnh đó, chị em nên chọn những loại quần lót có chất liệu thoáng mát, thấm hút tốt để luôn cảm thấy dễ chịu. Ngoài ra, quần con phải được thay hàng ngày. Trong trường hợp ra nhiều khí hư, bạn có thể dùng băng vệ sinh hàng ngày để vùng kín luôn được khô thoáng, sạch sẽ.
- Duy trì lối sống lành mạnh và tâm lý thoải mái vì: cơ thể mệt mỏi, thường xuyên bị căng thẳng, stress có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố nữ estrogen khiến cho dịch âm đạo ra nhiều hơn.
- Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường ở bộ phận sinh dục nữ thì chị em nên đến các cơ sở y tế thăm khám, điều trị sớm.
Trên đây Chuyên gia phụ khoa đã cung cấp những thông tin để nhận biết khí hư sinh lý và khí hư bệnh lý. Hi vọng bài viết giúp chị em hiểu rõ hơn về cơ thể mình, từ đó có những biện pháp bảo vệ sức khỏe và phòng tránh bệnh lý phù hợp.
Tham khảo thêm: 9 địa chỉ khám viêm phần phụ chất lượng bạn nên tham khảo.