Bệnh phụ khoa ở nữ giới là vấn đề rất phổ biến hiện nay, trong đó có bệnh lý viêm vùng chậu. Chúng tôi cùng bạn đọc sẽ tìm hiểu chi tiết các khía cạnh liên quan đến bệnh viêm vùng chậu trong bài viết này.
Mục lục
Cấu tạo của cơ quan sinh sản trong vùng chậu
Vùng chậu ở người nằm phía dưới thân, giữa bụng và đùi. Vùng chậu bao gồm xương chậu và khoang chậu, chứa cơ quan sinh sản. Ở nữ giới, cơ quan này bao gồm:
– Tử cung
Tử cung hay dạ con là một bộ phận của cơ quan sinh sản thuộc giống cái. Tử cung là nơi mà trứng đã thụ tinh làm tổ, được bao bọc và nuôi dưỡng thành phôi thai, bào thai, cho đến lúc được sinh ra ngoài.
– Buồng trứng
Phụ nữ có hai buồng trứng, nằm ở hai bên của tử cung gọi là buồng trứng trái và buồng trứng phải.
Buồng trứng có chức năng ngoại tiết là sản xuất trứng và phóng thích trứng theo chu kỳ. Vì thế có hiện tượng kinh nguyệt ở nữ.
Ngoài ra, buồng trứng còn có chức năng nội tiết, sản sinh ra các hormone sinh dục quan trọng là progesteron và estrogen
– Ống dẫn trứng
Ống dẫn trứng là bộ phận thực hiện nhiệm vụ đưa tinh trùng đến kết hợp với trứng, sau đó lại hướng trứng về buồng tử cung thông qua hệ thống lông mao trên thành ống dẫn trứng.
– Cổ tử cung
Cổ tử cung là phần nối âm đạo với tử cung. Khi cổ tử cung mở rộng, tinh trùng có thể đi vào trong. Cổ tử cung cũng là nơi ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập từ âm đạo vào sâu trong tử cung.
– Âm đạo
Âm đạo là bộ phận nối cổ tử cung với cơ quan sinh dục ngoài của phụ nữ. Âm đạo là nơi giải phóng kinh nguyệt ra ngoài. Bộ phận giúp con người quan hệ tình dục và sinh sản.
Như vậy vùng chậu ở nữ chứa cơ quan sinh sản, rất quan trọng với cơ thể, vì vậy tìm hiểu về vùng chậu có thể giúp chị em phòng ngừa một số bệnh lý liên quan. Một trong những bệnh lý phổ biến dễ gặp ở nữ giới và cũng khá nguy hiểm là bệnh viêm vùng chậu.
Viêm vùng chậu là gì?
- Viêm vùng chậu là gì?
Bệnh viêm vùng chậu (PID – pelvic inflammatory disease) là tình trạng nhiễm trùng ở cơ quan sinh sản của phụ nữ. Bệnh viêm vùng chậu là biến chứng gây ra bởi các bệnh STDs như bệnh lậu và chlamydia, hoặc nhiễm khuẩn gây viêm âm đạo. Đây là một căn bệnh phổ biến ở nữ giới, nếu không được điều trị có thể dẫn tới các biến chứng vô cùng nguy hiểm như vô sinh, mang thai ngoài tử cung…
Viêm vùng chậu cấp tính nếu không được điều trị kịp thời sẽ chuyển biến thành viêm vùng chậu mãn, gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Để tìm hiểu về bệnh viêm vùng chậu, trước tiên chúng ta đi phân tích cụ thể nguyên nhân gây ra bệnh.
Nguyên nhân gây viêm vùng chậu?
Nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm vùng chậu là hai căn bệnh phổ biến lây qua đường tình dục là bệnh lậu và chlamydia. Ngoài ra, các bệnh nhiễm trùng khác không lây qua đường tình dục, cũng có thể dẫn đến bệnh viêm vùng chậu.
Cơ chế gây bệnh của vi khuẩn: Các vi khuẩn di chuyển từ âm đạo qua cổ tử cung vào tử cung, sau đó tìm đến gây viêm, áp-xe trong ống dẫn trứng hoặc buồng trứng.
Vậy nguồn gốc của các bệnh nhiễm trùng không lây qua đường tình dục đến từ đâu?
Vi khuẩn xâm nhập âm đạo do thói quen vệ sinh vùng kín không sạch sẽ
Vùng kín là cơ quan nhạy cảm, do vị trí ở gần cơ quan bài tiết lại có đặc điểm luôn ẩm ướt. Đây là môi trường lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi. Vì thế, vùng kín cần được vệ sinh sạch sẽ để giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn. Hiện nay, có thể vẫn còn một số chị em chưa biết cách vệ sinh vùng kín thế nào cho đúng. Sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ không đảm bảo hoặc thường xuyên thụt rửa âm đạo cũng khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào bên trong.
Phá thai không an toàn
Nhiễm trùng là biến chứng phổ biến nhất sau khi thực hiện nạo phá thai không an toàn. Nguyên nhân gây nhiễm trùng có thể do dụng cụ phá thai không được vô trùng, quan hệ tình dục sớm sau khi phá thai, không vệ sinh vùng kín thường xuyên. Đặc biệt, các trường hợp nạo phá thai quá nhiều lần, thành tử cung bị mỏng dần và yếu đi, vi khuẩn càng dễ dàng hoạt động gây viêm nhiễm.
Do những thay đổi sau khi phụ nữ mang thai
Sau khi sinh con, vùng kín của nữ giới có xu hướng bị giãn rộng, tiết ra nhiều sản dịch, khí hư, nên vùng này luôn trong trạng thái ẩm ướt. Hầu hết các chị em khi sinh đều bị rạch tầng sinh môn, vết thương hở này nếu không được vệ sinh sạch sẽ, rất dễ bị nhiễm trùng. Vì vậy giai đoạn này, chị em phụ nữ cần hết sức giữ gìn để không bị bệnh.
Triệu chứng viêm vùng chậu?
Viêm vùng chậu có triệu chứng biểu hiện mờ nhạt, có thể có hoặc không thấy triệu chứng gì ở giai đoạn đầu. Thậm chí, nếu chỉ căn cứ vào các dấu hiệu lâm sàng, cũng khó phát hiện bệnh. Chị em có thể nghi ngờ mình bị mắc viêm vùng chậu nếu thấy xuất hiện một trong các triệu chứng dưới đây.
- Đau bụng dưới: Hiện tượng đau bụng dưới ở nữ thường xuất hiện khi đến kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu đang không trong kỳ kinh nguyệt mà bạn vẫn cảm thấy đau. Cơn đau có thể âm ỉ, hoặc đau tăng dần, dữ dội, đau nhiều hai bên hông thì bạn cần đi kiểm tra.
- Bị sốt: Viêm cùng chậu là một bệnh lý nhiễm trùng do vi khuẩn, vì vậy bệnh sẽ gây sốt nhẹ.
- Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ thường là 28 ngày sẽ lặp lại, thời gian kinh nguyệt kéo dài từ 4-7 ngày. Tuy nhiên tùy từng cơ địa, chu kỳ kinh nguyệt có thể ngắn hoặc dài hơn, khoảng 21-25 ngày. Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt là chu kỳ kinh nguyệt không đều, có thể bị mất kinh, bị rong kinh hoặc đau bụng kinh. Rối loạn kinh nguyệt có thể gây ra bởi nhiều nguyên nhân, và một trong số đó là bệnh viêm vùng chậu.
- Khí hư và dịch âm đạo: Âm đạo tiết nhiều dịch và khí hư có mùi hôi, chất dịch có màu khác thường hoặc có máu. Hầu hết các bệnh phụ khoa đều có triệu chứng này.
- Buồn nôn: Cơ thể mệt mỏi, ớn lạnh, đôi khi cảm thấy buồn nôn, giống dấu hiệu của phụ nữ mang thai.
- Đau rát: Đi tiểu nhiều lần, đau khi đi tiểu và đau khi quan hệ tình dục
- Chảy máu âm đạo: Âm đạo có máu bất thường khi không ở trong chu kỳ kinh nguyệt. Lượng máu do xuất huyết âm đạo không nhiều, ồ ạt. Đây cũng là một triệu chứng tiêu biểu của bệnh viêm vùng chậu.
Các biểu hiện trên nếu xuất hiện rời rạc, cũng có thể xuất phát từ các bệnh lý khác ngoài viêm vùng chậu. Vì thế, để phát hiện bệnh và có phương hướng xử lý, khi có một trong các dấu hiệu trên, bạn đọc nên đi khám bác sĩ là tốt nhất.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm vùng chậu
Bệnh viêm vùng chậu ở phụ nữ có thể gây ra các di chứng rất nghiêm trọng và kéo dài, bao gồm:
- Vô sinh: Viêm vùng chậu ở phụ nữ có thể bị tái đi tái lại nhiều lần, khiến ống dẫn trứng bị tổn thương và để lại sẹo. Vết sẹo nghiêm trọng có thể làm tắc ống dẫn trứng khiến trứng và tinh trùng không thể thụ tinh. Biến chứng này rất phổ biến. Càng chậm điều trị bệnh, nguy cơ vô sinh cào cao.
- Mang thai ngoài tử cung: Các vết sẹo trên ống dẫn trứng hoặc buồng trứng có thể ngăn cản trứng đã thụ tinh về làm tổ ở tử cung. Khi đó trứng đã thụ tinh sẽ phát triển thành thai ngay tại buồng trứng hoặc ống dẫn trứng. Tình trạng này gọi là mang thai ngoài tử cung, rất nguy hiểm. Bởi thai ngoài tử cung càng phát triển thì nguy cơ chảy máu hoặc vỡ ống dẫn trứng càng cao, có thể đe dọa đến tính mạng. Các trường hợp nguy kịch thường phải thực hiện phẫu thuật cấp cứu.
- Biến chứng của bệnh viêm vùng chậu gây mang thai ngoài tử cung
- Đau vùng chậu mãn tính: Bệnh viêm vùng chậu tạo ra các vết sẹo trong vùng chật, gây đau mỗi lần đến kỳ rụng trứng hoặc kinh nguyệt, kéo dài trong nhiều năm.
- Áp xe buồng trứng, vòi trứng: Tình trạng áp xe thường xảy ra ở vòi trứng và buồng trứng, lúc này, bệnh viêm vùng chậu đang ở giai đoạn nặng hơn, cần phát hiện, điều trị kịp thời.
Điều trị viêm vùng chậu?
Dưới đây là các phương pháp điều trị bệnh viêm vùng chậu hiện nay, theo từng mức độ bệnh. Bệnh hoàn toàn có thể điều trị khỏi dứt điểm, quan trọng nhất, bệnh cần được phát hiện sớm để có phương hướng điều trị sẽ nhanh khỏi và giảm nguy cơ bị biến chứng.
Nếu bệnh viêm chậu đang ở giai đoạn đầu, thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh để xử lý viêm nhiễm, ức chế sự hoạt động của vi khuẩn, tránh ổ viêm lan rộng. Đồng thời kháng sinh cũng tạọ ra sức đề kháng cho cơ thể chóng hồi phục. (Đọc thêm: Các loại thuốc điều trị viêm vùng chậu ở nữ giới)
Nếu bệnh viêm vùng chậu đã chuyển sang giai đoạn áp xe, bệnh nhân cần được nhập viện để tiến hành phẫu thuật cắt bỏ hoặc chọc hút dịch từ khối áp xe. Hiện nay đã có phương pháp phẫu thuật nội soi, có thể khiến người bệnh bớt đau và nhanh hồi phục hơn.
Khi bệnh viêm vùng chậu đã trở thành mãn tính, bệnh tái đi tái lại nhiều lần, kháng sinh không có tác dụng nữa. Bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị đặc biệt, kết hợp thuốc và công nghệ trị liệu để giảm mức độ hoạt động của vi khuẩn, dần dần tiêu diệt vi khuẩn và khỏi viêm.
- Điều trị viêm vùng chậu bằng phương pháp phẫu thuật
Bên cạnh đó, bạn tình của bệnh nhân cũng phải khám và được điều trị nếu bị nhiễm bệnh.
Các biện pháp ngăn ngừa bệnh viêm vùng chậu?
Để ngăn ngừa nguy cơ xảy ra viêm vùng chậu, bạn hãy lưu ý những điều sau đây:
Quan hệ tình dục lành mạnh
Tình dục an toàn là biện pháp phòng tránh quan trọng để ngăn ngừa bệnh viêm vùng chậu.
- Sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục để ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh lây lan qua đường tình dục. Vẫn nên dùng bao cao su ngay cả khi đã có các biện pháp ngừa thai khác.
- Chỉ quan hệ tình dục với bạn tình không mắc bệnh và người này không quan hệ bừa bãi.
- Giới hạn số lượng bạn tình để hạn chế khả năng lây bệnh.
Vệ sinh vùng kín đúng cách, sạch sẽ
- Tránh thụt rửa âm đạo: Theo một khảo sát cho thấy 73% phụ nữ thường xuyên thụt rửa âm đạo, đều bị mắc bệnh viêm vùng chậu. Thụt rửa âm đạo có thể khiến bạn cảm thấy sạch sẽ hơn, nhưng nó mang theo rất nhiều rủi ro, là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh phụ khoa. Vì vậy, nên tránh thụt rửa âm đạo là tốt nhất.
- Chị em nên tìm hiểu cách vệ sinh vùng kín đúng cách, đảm bảo vùng kín sạch sẽ, không tiềm ẩn những nguy cơ gây viêm vùng chậu
- Vệ sinh khu vực bên ngoài vùng kín hơn 1 lần/ngày, chú ý làm sạch cả phần giữa âm đạo và hậu môn. Dùng sản phẩm vệ sinh vùng kín có nồng độ PH cân bằng từ 3.5-4.0, không mùi để tránh kích ứng và tạo môi trường ẩm vừa phải cho vùng kín.
Kiểm tra sức khỏe phụ khoa định kỳ
Khám sức khỏe định kỳ giúp bạn phát hiện ra các vấn đề của sức khỏe, trong đó có thể là bệnh viêm vùng chậu. Cũng như các bệnh khác, nên khám và điều trị sớm bệnh sẽ dễ điều trị và nhanh khỏi hơn so với bệnh đã đến giai đoạn quá nặng. Vì thế, bạn nên tới các cơ sở phụ khoa kiểm tra định kỳ 6 tháng/ lần để kịp thời phát hiện bất thường.
Trên đây, bài viết đã cung cấp thông tin tổng quan về bệnh viêm vùng chậu, tuy nhiên, bài viết cung cấp các kiến thức để chị em tham khảo. Nếu thấy vấn đề bất thường liên quan đến sức khỏe, chúng ta nên đến thăm khám bác sĩ để được tư vấn tốt nhất. Chúc chị em nhiều sức khỏe!
